In mijn 1e artikel over vermogensmeters heb ik u al uitgelegd waarom een vermogensmeter nuttig kan zijn. Hieronder volgt een overzicht van de verschillende soorten vermogensmeters die geschikt zijn voor montage op een handbike.
Daarbij wordt een aantal vermogensmeters besproken die op dit moment – maart 2017 – te koop zijn, of waarvan is aangekondigd dat ze binnenkort op de markt verschijnen. Verder komt de prijs/kwaliteit verhouding van de verschillende systemen aan bod, waarbij ook zo goed mogelijk wordt gekeken wat er nodig is om de vermogensmeter op de handbike te kunnen monteren. We onderscheiden daarom vijf typen vermogensmeters, 1 t/m/ 5 (afbeelding 7). De grondlegger van de vermogensmeters is het merk SRM (een afkorting van Schoberer Rad Messtechnik), dat op dit moment nog steeds goede en nauwkeurige vermogensmeters levert. In de begintijd was een SRM-systeem vanwege de hoge prijs alleen betaalbaar voor profs en heel rijke fietsers. Maar ze voldeden zo goed dat de vermogensmeter populair werd en er nu voor nieuwe gebruikersgroepen betaalbare alternatieven op de markt zijn gekomen. Merken als Garmin, Powertap, Polar en ook Shimano leveren op dit moment vermogensmeters.
In mijn 2e artikel ben ik in gegaan op vermogensmeters die direct het vermogen meten op de handbike en geplaatst zijn in het voorwiel. Dit artikel bespreekt alleen de vermogensmeters die op de armen van de crank geplaats worden.
Vermogensmeters die op de crankarmen geplaatst kunnen worden, hebben het voordeel dat je ze makkelijk aan je handbike kan toevoegen zonder dat er hele grote aanpassingen nodig zijn aan bijvoorbeeld de trapas of spider. En als je meerdere wielsets hebt, hebben ze een voordeel ten opzichte van de meters die in het wiel geplaatst zijn. Ze zijn ook vaak goedkoper, maar minder nauwkeurig. En er is nog een ander groot nadeel dat te maken heeft met het inzetbereik op handbikes: alle hieronder besproken systemen kunnen slechts op een beperkt aantal cranks geplaatst worden, namelijk rechte fietscranks. V-cranks en bullhorn cranks zijn niet geschikt. (Zie afbeelding 15.) Dit komt doordat de fabrikanten zich richten op de markt van de racefietsen en mountainbikes.
Stage Power
De Stages Power meter (afbeelding 16) is een vermogensmeter die verwerkt is in een linker crankarm. Het is een klein kastje dat in de crankarm is weggewerkt. Het is een lichte vermogensmeter en ANT+ en Bluetooth compatibel, makkelijk te gebruiken met allerlei head units. De batterij is heel eenvoudig te gebruiken en ook de montage is vrij simpel. Ook is het een vrij goedkoop systeem, vanaf € 549 zijn ze te koop. Ondanks het nadeel van de beperking tot fietscranks is er een ruime keuze aan linker cranks. Dus als je een crankset hebt van een bepaald merk uit de fietsenwereld, dan is de kans vrij groot dat Stages daar een bijpassende linker crank voor heeft met een ingebouwde vermogensmeter. De nauwkeurigheid van de vermogensmeter is redelijk, de invloed van de temperatuur op de meting is vrij groot.
4iiii Precision
De 4iiii Precision vermogensmeter (afbeelding 17) is vergelijkbaar met de Stages vermogensmeter. Hij registreert de buiging van de cranks met rekstrookjes en kan zo de kracht en het vermogen op de cranks meten. Je kunt kiezen voor een hele nieuwe crankset, of dat je je eigen crankset opstuurt voor inbouw van de vermogensmeter. Er is ook een verschil met de Stages vermogensmeter: de 4iiii Precision vermogensmeter kan het vermogen op de linker en rechter crank meten, Stages alleen links. Als je uitkomt met de standaard cranksets van racefietsen van 170mm lang, dan heb je er een goede vermogensmeter aan vanaf € 377 (alleen links). De vermogensmeter is gemakkelijk in gebruik en behoorlijk nauwkeurig. Een klein nadeel is dat de vermogensmeter, evenals die van Stages, gevoelig is voor temperatuurverschillen. Als die erg groot zijn dan moet er opnieuw gekalibreerd worden. De meter is geschikt voor head units met ANT+ en Bluetooth gegevensoverdracht. De trapkracht wordt in drie richtingen gemeten, waarbij je meer inzicht kunt krijgen in hoe je trapt. Hoe dat werkt lees je bij de bespreking van de volgende vermogensmeter.
Pioneer power
De vermogensmeter van Pioneer (afbeelding 18) kan ook de richting van de kracht (vector) op het linker en het rechter handvat meten. De krachtopnemers zitten gemonteerd op het kettingblad en op de linker crank. Om de 30 graden omwenteling, dus op 12 plaatsen per omwenteling, wordt gemeten hoe groot de kracht op de pedalen is. De trapkracht en de krachtvector worden nauwkeurig gemeten en op de Pioneer head unit (de enige die bij deze meter werkt en die je apart moet aanschaffen) kun je vervolgens zien in welke richting je tegen de handvatten aan drukt en hoe hard. Er komt ook een getal in beeld over hoe efficiënt je aan het trappen bent. Nu is het de vraag of het systeem de voortstuwing in een handbike beoordeelt ten opzichte van dat van een fiets, maar het grote voordeel is wel dat je nu wat bewuster bezig bent met hoe je tegen de handvatten aan drukt en hoe hard je trekt. Omdat er per omwenteling op 12 plaatsen snelle feedback is, kun je dus je traptechniek optimaliseren. Er zijn maar twee soorten cranks geschikt voor montage van het systeem: Shimano Dura Ace of Ultegra cranks (FC-9000 en FC-6800). Dit zijn dus cranks die geschikt zijn voor een racefiets en ze hebben een lengte tussen 16,5 en 18 cm. Het is een behoorlijk duur systeem, namelijk € 1615 (inclusief Pioneer fietscomputer), maar dan heb je wel een heel uitgebreid systeem. Er is ook een versie met een vermogensmeter op alleen de linker crank, die is een stuk goedkoper – € 629 – maar veel minder geavanceerd en vergelijkbaar met de meters van Stages en 4iiii Precision, die dan weer goedkoper zijn.
Verve infocrank
De Verve Infocrank (afbeelding 19) is anders dan de bovenstaande vermogensmeter, omdat Verve ook zelf de crank produceert en geen gebruik maakt van bestaande fietscranks. De rekstroken zijn zo geplaatst dat ze ook de krachtrichting (vector) bepalen (zoals Pioneer) en zijn in beide crankarmen geplaatst. De nauwkeurigheid van de set is door de plaatsing van de rekstrookjes en de kwaliteit erg hoog en de gevoeligheid voor temperatuurswisselingen is klein. De crankset is ook behoorlijk prijzig: € 1599. Je kunt de vermogensmeter op vele head units gebruiken, want de gegevens worden via ANT+ overgedragen. Je krijgt dus met name heel veel nauwkeurigheid voor je geld, en het systeem is erg makkelijk in gebruik.
Team zwatt
Dit startup merk TeamZwatt (afbeelding 20) is op dit moment nog bezig met een crowdfundingsactie om de vermogensmeters te gaan leveren. Ze zijn op dit moment dus niet te koop. Het doel is een betaalbare vermogensmeter met hoge kwaliteit te leveren, die gebruik maakt van de spider rechts en de crankarm links, zoals 4iiii en Pioneer ook doen op dit moment.
Shimano Dura Ace R9100
Een andere vermogensmeter die nog op de markt moet komen – verwacht in mei 2017 – is de Dura Ace R9100 (afbeelding 21) crankset van Shimano, waarmee de bekende onderdelenfabrikant zich ook mengt in de, inmiddels al behoorlijk grote pool van vermogensmeters. Het voordeel van de set zal de feilloze combinatie zijn met de dit jaar uitgebrachte 9100 Dura Ace groep. En verder zullen de Japanners er alles aan doen om een set van hoge kwaliteit en nauwkeurigheid te leveren. Deze zal tussen de € 1200 en € 1500 moeten gaan kosten, vergelijkbaar met de kwalitatief goede meters. Het nadeel van deze vermogensmeter is ook vergelijkbaar met alle meters in cranks: je zit vast aan de standaard fietscranks van Shimano, afwijkende vormen en maten zijn niet verkrijgbaar.
Is een vermogensmeter op de armen van je crank niks voor jou?
Dan zijn er nog genoeg andere opties, zoals een vermogensmeter in de trapas. Hierover de volgende keer meer.